Blogs / 19 februari 2024

Waarom een actief PSA-beleid essentieel is voor elke organisatie

Psychosociale Arbeidsbelasting (PSA) ‘Meten is weten’

De Arbowet verplicht organisaties om actief beleid te voeren tegen ongewenst gedrag zoals pesten, discriminatie, (seksuele) intimidatie, agressie/geweld en werkdruk. Dit gedrag vat de Arbowet samen onder de titel Psychosociale Arbeidsbelasting (PSA). Er zijn overtuigende ethische, financiële en juridische redenen om een PSA-beleid op te zetten en uit te voeren. Het is belangrijk om te beginnen met een grondige PSA-meting binnen de organisatie. Dit vormt de basis voor het verder ontwikkelen van beleid. In deze blog gaan we dieper in op de reden waarom een PSA-beleid essentieel is voor elke organisatie.

Ongewenst gedrag komt altijd voor binnen organisaties

Overal waar mensen samenwerken, vindt ongewenst gedrag plaats. Een gezonde organisatie kenmerkt zich niet door de afwezigheid van ongewenst gedrag, maar door de wijze waarop ermee wordt omgegaan. Ook de Commissie Van Rijn stelde dit vast in het rapport over misstanden bij de NPO (‘Niets gezien, niets gehoord, niets gedaan’, januari 2024). Zonder effectief beleid wordt ongewenst gedrag niet opgemerkt, onderzocht of opgelost. Hierdoor kan het jaren in stand blijven, met enorme gevolgen voor zowel de mensen als de organisatie.

Kostenvermindering door een PSA-beleid

Maar er zijn meer redenen dan alleen het naleven van de wet om een PSA-beleid te ontwikkelen. Een goed beleid helpt bij het voorkomen van mentale schade bij medewerkers en vermindert de hoge kosten die ongewenst gedrag met zich meebrengt drastisch. Er zijn inmiddels diverse onderzoeken uitgevoerd naar de omvang van deze kosten. Het meest recente onderzoek is van de CNV (‘Pesten op het werk’, januari 2024).

Globaal komen alle onderzoeken tot de volgende, bizarre cijfers:

• Ruim 1,5 miljoen werkenden lijden onder ongewenste gedrag van collega’s en/of leidinggevenden.
• Een derde van het ziekteverzuim hang direct samen met ongewenst gedrag op de werkvloer. Dit zijn zo’n 4 miljoen extra verzuimdagen.
• De kosten hiervan worden door onderzoekers geschat op ten minste een miljard euro per jaar aan doorbetaalde loonkosten. Dit is exclusief kosten voor vervanging, werving,
kwaliteitsissues, re-integratie, juridische acties, etc. Vrijwel alle onderzoeken komen uit op een kostenpost van enkele miljarden euro’s per jaar.

Start met een PSA-meting

Bij BMD Advies voeren wij jaarlijks honderden RI&E’s uit. Hieruit blijkt dat de meeste organisaties nog niet beschikken over een (effectief) PSA-beleid. Naast de genoemde menselijke en financiële schade, kan dit leiden tot een eis of aanwijzing van de Arbeidsinspectie.

BMD Advies heeft veel ervaring met het ontwikkelen en invoeren van een PSA-beleid. Wij raden aan om altijd te starten met een goede PSA-meting. Daarmee stel je vast of en in welke mate de medewerkers op dit moment ongewenst gedrag ervaren. Acute problemen kunnen dan snel worden aangepakt. Uiteraard vereist de uitvoering van een PSA-meting zorgvuldige communicatie en voorbereiding binnen de organisatie en een goed meetinstrument.

BMD Advies heeft de juiste methoden en middelen voor een PSA-onderzoek. Na het uitvoeren en evalueren van deze meting, vindt interne communicatie van de resultaten plaats. Vervolgens begeleiden wij met de verdere ontwikkeling en invoeren van het PSA-beleid binnen je bedrijf. Ook daarvoor beschikken wij over de juist expertises, waar wij in ons volgende artikel verder op in zullen gaan.