Omgevingswet

De weg naar de Omgevingswet

Wat komt er op ons af en wat zijn de veranderingen? Van uiteenlopende wet- en regelgeving, bestuurlijke maatregelen en ministeriële regelingen naar één overzichtelijke Omgevingswet. Hopelijk.

Download de poster

Starten met de nieuwe Omgevingswet

Eén nieuwe wet voor de gehele fysieke leefomgeving in één digitale omgeving. Regelgeving die verschuift van ‘ja mits’ naar ‘nee tenzij’. Lokale beleidsvrijheid voor gemeentes als het gaat om milieu, bouw en ruimtelijke ordening. Participatie is verplicht en wordt de sleutel tot succes.

Uitstel Omgevingswet

Na meerdere keren uitstel van de Omgevingswet is de geplande datum 1 juli 2023 weer uitgesteld. Om verantwoord en zorgvuldig van start te gaan is de nieuwe datum invoering Omgevingswet: 1 januari 2024.

In de tussenliggende periode stellen bedrijven zich nog steeds de vraag: ‘wat gebeurt er met mijn vergunde en toegestane activiteiten na die datum? Is er overgangsrecht van toepassing en zijn er mogelijkheden voor maatwerk?’ Een inventarisatie van de impact van de Omgevingswet op jouw activiteiten is het juiste begin om bewuste keuzes te maken bij huidige en in de toekomst voorziene vergunningaanvragen en meldingen.

Omgevingswet

Door de komst van de Omgevingswet wijzigt de wet- en regelgeving waaraan bedrijven moeten voldoen ingrijpend. Geen bestemmingsplan, Bouwbesluit of Activiteitenbesluit meer, maar een Omgevingsplan, Besluit bouwwerken leefomgeving en een Besluit activiteiten leefomgeving. De gewijzigde opzet van dit nieuwe stelsel rond de Omgevingswet gaat invloed hebben op jouw bedrijfsactiviteiten en de van toepassing zijnde wet- en regelgeving en verleende vergunningen.

Participatie stakeholders

Participatie is binnen de Omgevingswet een verplicht onderdeel bij te nemen besluiten, waaronder ook vergunningaanvragen. Dit ‘actief betrekken’ van stakeholders heeft als doel meer draagkracht en begrip te creëren voor ontwikkelingen en een sneller en breed gedragen besluitvormingsproces te bevorderen. Dit betreft niet alleen omwonenden, maar ook omliggende bedrijven, deskundigen, bestuurders en ambtenaren van gemeenten/provincies en natuurorganisaties. Van een bedrijf wordt ook verwacht dat het aangeeft op welke wijze de omgeving is betrokken en geïnformeerd. Inclusief verslaglegging wat met de reacties op voorgedragen of ontwikkelwensen is gedaan.

Kerninstrumenten

Omgevingsvisie en omgevingsplan

De volgende kerninstrumenten uit de nieuwe Omgevingswet zijn met name relevant voor bedrijven: De omgevingsvisie en het omgevingsplan. De omgevingswet komt eraan, maar wat betekent dit nu precies voor type A-, B-, C-bedrijven, BRZO-bedrijven en IPPC-installaties? Lees alle te nemen stappen in onze checklist Omgevingswet.

Kerninstrument: Omgevingsvisie

De omgevingsvisie is een integrale langetermijnvisie (verplicht) opgesteld door het Rijk, de provincies en alle gemeentes. De visie gaat in op op de samenhang tussen ruimte, water, milieu, natuur, landschap, verkeer en vervoer, infrastructuur en cultureel erfgoed.

Kerninstrument: Omgevingsplan

In een omgevingsvisie geeft o.a. de gemeente aan hoe zij het leefgebied ontwikkelt en beschermt. Die keuzes zijn vervolgens uitgewerkt in het omgevingsplan waarin regels voor de fysieke leefomgeving in de gemeente worden opgenomen. Iedere gemeente stelt op termijn dit omgevingsplan op.

  • Belangrijk is dat veel regels verhuizen van het Rijk naar de gemeente. Aanvullend krijgen de gemeentes een vergaande beleidsvrijheid om te kiezen of het voor activiteiten wel of geen regels stelt en hoe die regels er dan uitzien.
  • In de tijd tussen de inwerkingtreding van de Omgevingswet en het moment dat een gemeente een omgevingsplan vaststelt, geldt de zogenaamde bruidsschat. Dit is een tijdelijke voorziening die voorkomt dat huidige regels vervallen voordat de gemeente vergelijkbare of vervangende regels stelt in het omgevingsplan. Regels uit de bruidsschat gaan o.a. over lozingen, emissies van geluid, geur en trillingen.
  • Voor het bedrijf is het dus heel belangrijk om goed op de hoogte te zijn van zowel vergunningvoorschriften en algemene regels uit het Besluit activiteiten leefomgeving als ook van de inhoudelijke regels uit het Omgevingsplan. Tot het moment dat het Omgevingsplan is vastgesteld, is inzicht in het overgangsrecht middels de bruidsschat vereist.

Omgevingsvergunning

De omgevingsvergunning blijft onder de Omgevingswet als instrument bestaan. Wel verandert de huidige systematiek zoals omschreven in de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) naar een nieuw onderscheid in milieubelastende activiteiten (mba). Per mba wordt vervolgens aangegeven wanneer er sprake is van vergunningplichtige, vergunningvrije en meldingsplichtige activiteiten. Er verandert nog meer. Zo vervalt de term inrichting en wordt niet meer gekeken naar onlosmakelijke samenhang tussen activiteiten. Aanvullend op de genoemde bruidsschat en decentralisatie door het omgevingsplan is het voor bedrijven relevant inzicht te hebben wat de invloed is van de Omgevingswet op verleende vergunningen en geaccepteerde meldingen.

Cultuurverandering Door de Omgevingswet wijzigt niet alleen inhoudelijk alle milieuwet- en regelgeving die we kennen, zij moet ook een cultuurverandering teweeg brengen bij overheden, burgers, maar vooral bij bedrijven. Deze cultuurverandering omvat onder andere de participatieplicht bij vergunninsaanvragen, maar ook de decentralisatie van regelgeving en beleid naar de gemeenten.

Omgevingsvergunning poster

Download de omgevingsvergunning poster

Alle informatie die je nodig hebt samengevat op één poster.

Download de poster
FAQ

Veel gestelde vragen over de omgevingswet

Staat jouw vraag over de omgevingswet hier niet tussen? Neem dan contact op met onze specialisten.