Blogs / 20 juli 2022

Wat is PSA en wat zijn de risico’s?

Ach, dat grapje kan je toch wel hebben?! Je bent toch zeker niet dom ofzo?! Joh, doe niet zo moeilijk!

Enkele voorbeelden van opmerkingen in situaties die kunnen leiden tot PSA. PSA? Ja, Psychosociale Arbeidsbelasting. Denk hierbij aan agressie, geweld, discriminatie, pesten, (seksuele) intimidatie of overbelasting. En dit komt vaker voor dan je denkt. Jaarlijks ervaren ruim 1,5 miljoen werknemers de gevolgen van PSA. Ter illustratie enkele cijfers:

13% van de beroepsbevolking wordt jaarlijks geconfronteerd met ongewenst gedrag van collega’s of leidinggevenden
18,4% van de beroepsbevolking heeft wel eens last van intimidatie door klanten
15,4% geeft aan uitgeput te zijn door werk
Bij 14% van de werknemers die verzuimden, is PSA de belangrijkste reden
27% van de verzuimdagen is gerelateerd aan PSA, goed voor een landelijk kostenplaatje van 3,9 miljard euro.

Wat staat er in de wetgeving

Maar waar komt PSA vandaan en wat is het? De Arbowet legt de basis voor PSA: ‘’Als werkgever bent u verplicht om zorg te dragen voor een goede en veilige werkomgeving’’. PSA wordt in de Arbowet omschreven als: “de factoren direct of indirect onderscheid, met inbegrip van seksuele intimidatie, agressie en geweld, pesten en werkdruk, in de arbeidssituatie die stress teweegbrengen”. PSA is een onderdeel van de Arbowet en hierdoor een verplicht onderdeel van de Risico-Inventarisatie & Evaluatie (RI&E).

Nieuwe certificeringseisen RI&E

Op 1 juli 2022 is er een hoop veranderd rondom de RI&E en certificeringseisen. Zo moet een RI&E altijd worden getoetst door een gecertificeerde deskundige. Voorheen mocht dat ook door een Hogere Veiligheidskundige of Arbeidshygiënist worden gedaan. Tegenwoordig betreft het een deskundige met de juiste expertise. Voor PSA is dit een Arbeids- & Organisatiedeskundige. De Arbeidshygiënist toetst straks onder andere de fysieke belasting, de Hogere Veiligheidskundige onder andere arbeidsmiddelen en arbeidsplaatsen.

PSA in de praktijk

Binnen BMD Advies voeren wij jaarlijks honderden RI&E’s uit. In de meeste eindrapportages krijgen de organisaties het advies om een verdiepend onderzoek naar de PSA-status uit te voeren. Vaak zien wij dat dit er niet van komt. Hiervoor zijn verschillende redenen: tijd, prioriteit, verlies van aandacht en onvoldoende kennis & methodieken. Herken je dit ook binnen jouw organisatie?

De menselijke en financiële schade van PSA kan daardoor voortbestaan. Je organisatie loopt een toenemend risico op een aanwijzing of eis van de Arbeidsinspectie. De inspectie voert namelijk een actievere controle op het PSA-beleid en heeft PSA als aandachtspunt voor 2022 aangemerkt.

Wij hebben hierdoor besloten een praktische methode te ontwikkelen om de PSA-situaties c.q. – risico’s binnen een organisatie in beperkte tijd en met beperkte koste te meten. Waar nodig zetten we dit om in effectieve beleidsmaatregelen. Nu is het als bedrijf mogelijk om de gevolgen van PSA op een kosteneffectieve manier te tackelen binnen jouw organisatie. Ook is er een ISO-norm opgesteld voor PSA, de ISO 45003. Deze biedt praktische richtlijnen voor het omgaan met de mentale gezondheid op de werkplek.