Bedrijfscontinuïteit met een veilige en gezonde werkomgeving

Arbeidsongevallen

Arbeidsongevallen vormen een groot risico op de werkvloer. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek liep in 2021 2,6% van alle werknemers lichamelijk of geestelijk letsel op door een ongeval tijdens het werk. Dat zijn bijna een kwart miljoen medewerkers. Met klachten die variëren van wonden, botbreuken en verbranding tot psychisch letsel door bedreiging of agressief gedrag. Het percentage arbeidsongevallen loopt sinds 2014 heel langzaam terug. In de horeca en in de vervoer en opslag gebeuren de meeste ongevallen: respectievelijk 4,9% en 4,7% van de werknemers in deze sectoren waren in 2021 betrokken bij een ongeval tijdens het werk.

Risico beroepsziekten

Volgens het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten werd 0,24% van alle medewerkers in 2020 getroffen door een beroepsziekte. Een beroepsziekte is een door de arts vastgestelde aandoening waarvan duidelijk is dat het door het werk komt. De hoogste incidentie van beroepsziekten wordt gerapporteerd voor luchtwegaandoeningen en biologische agentia (129 per 100.000 werknemers), gevolgd door psychische aandoeningen (78 per 100.000) en aandoeningen aan het houding- en bewegingsapparaat.

Kostenbeheersing

In de praktijk dek je met een verzekering maar het topje van de ijsberg af. Alle rompslomp en papierwerk bij grote schades zijn niet verzekerd. Bij ziekte of afwezigheid na een ongeval moet je extra mensen inhuren en inwerken. Dit kost geld en zorgt voor vertraging in jouw bedrijfsproces. Juist de niet-verzekerde kosten lopen hoog op. Kijk dus niet alleen naar wat preventie je kost, maar ook naar wat het je oplevert.

Het model arbeidshygiënische strategie is een pakket maatregelen om risico’s te vermijden en verminderen. Door deze strategie te volgen creëer je in vier stappen een veilige, gezonde werkomgeving én bespaar je kosten. Voor ieder risico neem je deze beheersmaatregelen in een vaste volgorde:
1. bronmaatregelen
2. collectieve maatregelen
3. individuele maatregelen
4. persoonlijke beschermingsmiddelen

Capaciteitsverlies

De helft van de werknemers die betrokken waren bij een arbeidsongeval, verzuimde hierdoor minstens een dag. Bij meer dan een derde duurde het ziekteverzuim zelfs vier dagen of langer. Bij beroepsziekten gaat 66% van de meldingen over tijdelijke arbeidsongeschiktheid van langer dan een maand en is 5% van de zieken blijvend arbeidsongeschikt. Bij arbeidsongevallen en beroepsziekten heb je niet alleen te maken met verzuimkosten, maar ook met vervangingskosten om geen capaciteitsverlies te lijden. Was het letsel te voorkomen geweest, dan bent je bovendien aansprakelijk. Een onveilige werkomgeving doet jouw imago als werkgever en zakenpartner geen goed. Met een veilige werkomgeving zorg je niet alleen goed voor je collega’s, maar ook voor je bedrijf.

Verantwoordelijkheid bij risico’s

Jouw collega’s zijn uiteraard verplicht om de beschermingsmiddelen te gebruiken en instructies op te volgen. Leg ze uit waarom ze de persoonlijke beschermingsmiddelen moeten gebruiken en stimuleer actief om de middelen te gebruiken. Geef (als leidinggevende) het goede voorbeeld. Spreek collega’s aan op hun eigen verantwoordelijkheid en stel indien nodig een sanctiebeleid op. Vergeet stagiaires, inleenkrachten, bezoekers, leveranciers en onderaannemers niet! Ook zij worden in jouw bedrijf blootgesteld aan gevaren en hebben passende persoonlijke beschermingsmiddelen nodig als zij in jouw bedrijf (werkzaam) zijn. Leg de noodzaak van deze persoonlijke beschermingsmiddelen duidelijk uit en zorg voor heldere instructies over het gebruik ervan.

Uitzondering: kankerverwekkende stoffen

Werkt jouw bedrijf met kankerverwekkende stoffen en processen? Dan gelden de vier stappen uit het arbeidshygiënische plan ook. Met één verschil: is het technisch mogelijk om kankerverwekkende stoffen te vervangen door stoffen die niet of minder gevaarlijk zijn? Dan ben je altijd verplicht om dit te doen en mag je niet kiezen voor een oplossing van een ander niveau, ook als die financieel of organisatorisch aantrekkelijker is. Dit geldt voor ieder niveau van de arbeidshygiënische strategie.