Blogs / 21 februari 2022 Is de nieuwe AERIUS calculator beter voor de natuur? Sinds 20 januari kunnen wij aan de slag met de langverwachte AERIUS Calculator 2021. Of deze nieuwe calculator een betere uitkomst geeft voor de natuur, vraag ik mij sterk af. Denk hierbij aan de 25 kilometer regel en de latente rechten. Waar slaan we de plank mis? De problematiek rond stikstof blijft groot en een oplossing is nog niet gevonden. Met de nieuwe AERIUS calculator probeert het ministerie meer duidelijkheid te geven. De neerslag van stikstof moet omlaag, dat is zeker. Met de nieuwe versie berekenen we de emissies tot 25 kilometer ten opzichte van de bron. Voor sommige bedrijven is dit goed nieuws. Lang niet alle bedrijven bevinden zich in een Natura 2000 vrij gebied. Dit is voor andere bedrijven ook goed nieuws. Wanneer die ongelimiteerd stikstof kunnen uitstoten. De reden hiervoor is dat er een aantal gebieden in Nederland is waar in een straal van 25 kilometer geen overbelaste stikstofgevoelige ruimte ligt. Maar als er wel een “normaal” stikstofgevoelig gebied aanwezig is, houdt de AERIUS calculator daar eigenlijk geen rekening mee. Omdat de berekening eerder gefocust is op ‘overbelaste’ Natura 2000 gebieden die binnen de 25 km vallen. Dit betekent dat bijvoorbeeld boeren of fabrieken zover kunnen uitbreiden als ze willen (als alleen gekeken wordt naar stikstof en niet naar de locatie). Je krijgt dus een vertekend beeld. Rommelen met stikstofrechten Wat je ook op het verkeerde been zet, zijn de latente stikstofrechten. Dit zijn de stikstofrechten uit het verleden die bedrijven hebben vanuit een bestaande vergunning, ook al voeren ze deze activiteiten niet meer uit. Bijvoorbeeld als een fabriek eerder een grote gasverbruikende stookoven vergund kreeg en deze nu niet meer gebruikt. In de praktijk zou deze fabriek met deze latente rechten alsnog kunnen uitbreiden. Maar ook met het inzetten van de stikstofrechten van gesloten of niet meer actieve bedrijven voor bouwprojecten wordt de stikstofuitstoot niet gecompenseerd. Al met al lijkt dit op rommelen met stikstofrechten. We moeten hier wel een nuance aangeven: het wordt bedrijven niet makkelijk gemaakt om dit te doen. Als indieningseis bij extern salderen wordt namelijk een onderbouwing gevraagd van feitelijk gerealiseerde capaciteit. Biomassacentrales op de schop Onlangs heeft de provincie Overijssel de energievorm biomassa kritisch onder de loep genomen. Zij bepaalde dat de belangen van de biomassacentrales zwaarder wegen dan die van de natuur. In feite moeten ze op de schop zonder stikstofruimte. De uitstoot blijkt namelijk significante gevolgen te hebben voor natuurgebieden in de buurt. De juiste beslissing, ook al wordt die genomen door een Provincie, ligt de nieuwe minister voor Natuur en Stikstof vast zwaar op de maag. Tot slot Zowel met de 25 kilometer afstand als de latente rechten of de biomassa’s hebben we maatregelen en oplossingen in het leven geroepen waarbij de stikstofneerslag op de natuur eerder stijgt dan daalt. Als dat op deze manier doorgaat, moeten we straks 30 km/u rijden op de snelwegen, om de stikstofuitstoot te verlagen. Een ding is zeker: in de aanpak van stikstof blijven ongetwijfeld nog lang de sporen zichtbaar van de ‘stikstofperikelen’. Vergeet vooral niet: Alle berekeningen die nog niet definitief vergund zijn, moet je opnieuw uitvoeren met de nieuwe versie V2021. Ook aanvragen waarvoor al een ontwerpbesluit is genomen en aanvragen waarop het besluit een positieve weigering is! Richard van Dijk Adviseur Milieu en Omgeving Deel dit artikel