ADR: Veilig transport van gevaarlijke stoffen

BMD Advies ondersteunt je bij veilig laden, lossen en vervoeren van gevaarlijke stoffen

ADR compliance is een ketenverantwoordelijkheid

In april vond er een grootschalige ADR-controle plaats in Zwolle, waarbij nogal wat tekortkomingen geconstateerd werden. Er werden boetes uitgedeeld voor onder andere onvolledige transportdocumenten, onjuiste of ontbrekende etikettering van gevaarlijke stoffen en gebrekkige veiligheidsuitrusting op voertuigen. Stephan van Helden, veiligheidsadviseur bij BMD Advies, begeleidt verschillende bedrijven en zorginstellingen bij compliance aan ADR: “Deze controle geeft aan dat de transportbedrijven en chauffeurs lang niet altijd doen wat ze beloven. Daarom adviseer ik altijd om, eventueel steekproefsgewijs, te controleren of je transporteur de boel op orde heeft. Het is toch je ketenverantwoordelijkheid of zorgplicht die je als bedrijf serieus moet nemen.”

Veiligheidsbewustzijn

Bij de controle kwamen er zaken aan het licht die misgingen bij de vervoerder, maar ook aan de voorkant van het vervoersproces, bij het verladen en verzenden dus. De etikettering en het zorgen van correcte transportdocumenten is de directe verantwoordelijkheid van de afzender. Onvolkomenheden hebben vaak te maken met onvoldoende veiligheidsbewustzijn of het ontbreken van kennis.

“Dit is waar een veiligheidsadviseur op stuurt. Het ADR gaat uit van verschillende rollen. Denk aan afzender, verpakker, verlader of transporteur. Bij elke rol horen specifieke veiligheidsverplichtingen en – verantwoordelijkheden. Een medewerker die zo’n rol vervult, moet aantonen dat hij of zij over deze kennis beschikt. Dat is waar de ADR Bewustwordingstraining over gaat. Als je onder de ADR valt, ben je ook verplicht om jaarlijks een verslag op te stellen. Dat is geen verslag dat je zomaar achter je bureau kunt opstellen. Als veiligheidsadviseur voeren we dan ook een ADR-audit uit, om te toetsen of je bedrijf handelt volgens de veiligheidsregels van de ADR. Mochten er tekortkomingen zijn, dan bespreken we die ook tijdens de ADR-Bewustwordingstraining. Het is dus echt een training die afgestemd is op de praktijk van je bedrijf, bedoeld om de medewerkers bewust te maken van de risico’s en hun eigen verantwoordelijkheden.”

Vervoer over water of spoor

Daar waar ADR gaat over veilig vervoer over de weg, is er vergelijkbare wet- en regelgeving die voor binnenvaarttransport (ADN) en railvervoer (RID) geldt. BMD-adviseur Daniël Hoek is niet alleen gecertificeerd veiligheidsadviseur ADR, maar heeft ook de juiste papieren om bedrijven te ondersteunen bij veilig vervoer over binnenwateren en spoornet. Net als Stephan van Helden voert hij audits uit, verzorgt hij bewustwordingstrainingen en stelt hij de jaarverslagen op.

Hoe wordt er gecontroleerd?

Helaas zijn er in het verleden diverse incidenten geweest waarbij het transport van gevaarlijke stoffen een rol speelde. Dat dat grote gevolgen kan hebben voor mens en milieu is wel duidelijk. De ILT (Inspectie Leefomgeving en Transport) houdt daarom toezicht op het vervoer van gevaarlijke stoffen: op het vervoer zelf, maar ook op het laden/lossen en verpakken dat bij bedrijven gebeurt. Bij een controle aan de weg wordt onder andere gekeken of de chauffeurs over de juiste kennis en papieren beschikken. Daarnaast controleert de ILT of de etikettering op de goederen zelf klopt en de transportdocumenten volledig en correct zijn. Ook moet een chauffeur altijd een veiligheidsuitrusting aan boord hebben. Deze bestaat uit onder andere blusmiddelen, een rioolafsluiter en persoonlijke beschermingsmiddelen zoals oogbescherming, handschoenen en een vluchtmasker.

Veiligheid van je mensen waarborgen

Voert de ILT controles bij een bedrijf, dan wordt onder andere gekeken of er een veiligheidsadviseur is aangesteld, of de veiligheidsvoorschriften bij het laden en lossen in acht worden genomen, of de medewerkers beschikken over een certificaat ADR Bewustwording en of de jaarverslagen in orde zijn. Stephan: “Je wilt als bedrijf de veiligheid van je mensen en onderweg waarborgen, zo’n handhavingsbezoek is bijzaak. Daarom wil je ook met de transportbedrijven samenwerken die hun zaken op orde hebben. Wij helpen je dan ook graag bij alles wat te maken heeft met veilig laden, lossen en vervoer van gevaarlijke stoffen.”

Dit is hoe een ADR (ADN/RID) veiligheidsadviseur jouw organisatie ondersteunt:

• toetsen of gedetailleerde uitvoeringsprocedures en -instructies beschikbaar zijn;
• uitvoeren van ADR-audits, oftewel toetsen of de uitvoeringsprocedures, -instructies en veiligheidsvoorschriften worden nageleefd;
• verzorgen incompany-training ADR Bewustwording;
• verzorgen van ADR-jaarverslag;
• onderzoeken van een ongeval met gevaarlijke stoffen en zo nodig rapportage opstellen;
• adviseren bij werkzaamheden waar gevaarlijke stoffen aan de orde komen.